Ses ilk meydana gelen olarak tek boyuta sahiptir. Bu boyut zamandır.
Zaman ise, bir art-arda oluş biçimine sahiptir. Bu nedenle müziğin zorunlu biçimi, art arda oluş şeklidir. İcra edilen anlamda bu art arda oluş boyutunda ortaya çıkan müzik, hiçbir uzamda tespit edilemez. Ama onun bir bakımdan tespit edilmesi gerekir. Aksi halde, onu yeniden icra etmek olanaklı olmayacaktır.
Müziğin tespiti "nota" ile olur. Nota ise, sayısal bir ifade, yani nümerik bir şeydir. Bir sesi bir nota ile göstermek, onu numaralamak ve sesleri numaralandırmak da, onları saymak demektir.
Demek ki müzik, bir sayma işlemidir... O halde burada sayılan nedir?"
Bu sözler Schelling'e ait,
Schelling, bu soruya yine kendisi ,Leibniz'in sözüyle yanıt veriyor:
- Sayılan ruhtur, ruhların coşkunluklarıdır. Sayan da ruhtur. Ama ruh, bu sayımı bilinçsizce yapar. Çünkü burada ruh, henüz reel olanda bulunmaktadır.
Sanatçı ruhu bu durumdadır. O, tıpkı doğa gibi, vakurca yaratır; ama yarattığını bilmez... Bilmek onun işi değildir.
Doğa da bilmez. Doğa kendi bilincine ancak insanda ulaşmıştır. Sanatı bilecek olan da onun yaratıcısı değil, ona bakan, onu algılayan filozoftur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder