Yapılandırılmamış yaz ayları boyunca çocuklarınızı satranç kampı, sanat okulu, yemek pişirme ya da tenis dersleri ya da hepsiyle birden eğlendiriyor musunuz?
Çocukların okula gitmedikleri zamanlarda, onların zamanlarını doldurmak ve gerekli bakımı almalarını sağlamak için bol sayıda aktivite ve yaz kampı mevcut. Ancak psikologlar ve çocuk gelişimi uzmanları, yaz boyunca çocuklara yüklü bir program uygulamanın gereksiz olduğunu ve bunun, gerçekten ilgilerini çeken şeyleri keşfetmelerine fırsat bırakmayacabileceğini söylüyor.
“Bir ebeveyn olarak rolünüz, çocuklarınızı toplumda kendi yerlerini edinmeye hazırlamaktır. Yetişkin olmak demek, kendini mutlu eden şeylerle meşgul olmak ve boş zamanlarını bu şekilde geçirmek demektir” diyor eğitimde uzmanlaşan İngiliz psikolog Lyn Fry. “Eğer ebeveynler bütün zamanlarını, çocuklarının boş zamanlarını doldurmakla geçirirlerse, o zaman çocuklar bunu kendileri için yapmayı asla öğrenemezler.”
Fry, can sıkıntısının faydalarını işaret eden tek isim değil. East Anglia Üniversitesi psikologlarından Dr. Teresa Belton, can sıkıntısı ile hayal gücü arasında bir bağ olduğunu söylüyor. Belton’a göre can sıkıntısı, “iç uyarıcıları” geliştirmek için çok önemli. Çünkü bu, hemen ardından gerçek yaratıcılığın ortaya çıkmasını sağlıyor.
İnternetin tüm çekiciliği ile can sıkıntısı kapasitemizin ortadan kalkması ihtimali ile karşı karşıya olduğumuz bir gerçek. Ancak uzmanların hiçbir şey yapmamanın önemini çok daha uzun yıllardır tartıştığını unutmamak lazım.
1993 yılında psikoanalist Adam Phillips şöyle yazmıştı: “Sıkılma becerisi çocuk için gelişimsel bir başarı olabilir.” Phillips, Öpüşme, Gıdıklanma ve Sıkılma Üzerine isimli kitabında ise şöyle diyor: “Can sıkıntısı, hayatı koşturarak aceleyle yaşamak yerine hayatı tasarlamak için bir fırsattır. Bir çocuğun kendi ilgisini çeken şeyi bulması için acele etmemesi yerine hemen ilgi duymaya zorlanması, yetişkinlerin çocuklar üzerindeki en baskıcı taleplerinden biridir. Can sıkıntısı ile kişinin acele etmemesi ayrılmaz bir ikilidir.”
Fry, ebeveynlerin yazın başında çocuklarıyla (en azından dört yaşın üzerinde olanlarla) oturup birlikte yaz tatilleri boyunca çocukların yapmaktan zevk alabilecekleri şeylerin bir listesini çıkarmalarını öneriyor. Bunlar, kağıt oyunları oynamak, kitap okumak ya da bisiklete binmek gibi temel aktiviteler olabilirler. Ama aynı zamanda harika bir akşam yemeği pişirmek, fotoğraf çekme gezisine çıkmak ya da bir oyun sahnelemek gibi daha ayrıntılı ve özen isteyen aktiviteler de olabilir. O zaman çocuğunuz yaz boyunca can sıkıntısından şikayet ederek yanınıza her geldiğinde, onlara gidip listeye bakmalarını söyleyin.
“Can sıkıntısı çocuklara ‘Benim yapmak istediğim şey bu’ deme sorumluluğu veriyor” diyor Fry. Her ne kadar çocukların bir süreliğine etrafta üzgün ve sıkkın bir şekilde dolaşma ihtimalleri yüksek olsa da, bunun zaman kaybı olmadığını fark etmek çok önemli.
“Sıkılmakta hiçbir problem yok” diyor Fry. “Bu bir suç değil sonuçta, di mi? Çocukların bir şeyler yapmak için kendilerini motive etmeleri adına nasıl sıkılacaklarını öğrenmeleri gerektiğini düşünüyorum. Sıkılmak, çocukların özsaygı ve kendine güven kazanmalarını sağlamanın bir yoludur.”
Aynı teori, 1930 yılında filozof Bertrand Russell tarafından da ortaya atılmıştı. Mutlu Olma Sanatı isimli kitabının bir bölümünü, can sıkıntısının potansiyel değerine ayıran Bertrand Russell, “Hayal gücü ve can sıkıntısıyla baş etme kapasitesi henüz küçük bir çocukken geliştirilmelidir” diyor. Russell şöyle devam ediyor:
“Bir çocuk en iyi, tıpkı bir fide gibi, aynı toprakta rahatsız edilmeden bırakıldığında büyür. Çok fazla yer değiştirme, çok fazla çeşitlilikte etki çocuklar için iyi değildir. Ve büyüdüklerinde, verimli monotonluğa sabırla katlanmak konusunda onları acizleştirir.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder